Wbrew powszechnej opinii, logopeda to nie tylko specjalista zajmujący się wywoływaniem głosek. Zawód logopedy doczekał się wielu specjalizacji m.in. neurologopeda, surdologopeda, oligofrenologopeda czy gerontologopeda.
W ostatnich latach coraz większą popularność zyskuje również terapia głosu.
Czym jest terapia głosu i kto może się nią zajmować?
Zawód terapeuty głosu w Polsce nie jest ustawowo regulowany. Przyjęło się, że terapia głosu i mowy to specjalizacja stricte logopedyczna, bądź przeznaczona dla osób, które ukończyły dedykowane studia kierunkowe (np. emisja głosu mówionego).
Co z rehabilitacją głosu? Rehabilitacja głosu to przede wszystkim zadanie lekarza foniatry, który powinien być zawsze pierwszą osobą badającą pacjenta z zaburzeniami głosu.
Foniatra współpracuje ze specjalistami takimi jak: logopeda, fizjoterapeuta i psycholog.
W kolejnych etapach terapii przyda się również konsultacja dietetyka, endokrynologa, neurologa, czy nawet ortodonty. W przypadku wokalistów nie bez znaczenia ma również świadomy problemu nauczyciel śpiewu.
Logopedyczna terapia głosu
Logopeda zajmujący się rehabilitacją głosu to specjalista, który ma podstawy wiedzy foniatrycznej i poznał budowę anatomiczną ciała, przede wszystkim w obrębie twarzoczaszki. Zna choroby dotyczące osób zajmujących się głosem i na podstawie badań foniatrycznych, potrafi zaplanować dedykowany plan terapii.
W gabinecie logopedycznym stosujemy różne metody pracy. Przede wszystkim dbamy o zapewnienie podstaw związanych z edukacją higieny i emisji głosu, prawidłowego oddechu, zajmujemy się również reedukacją postawy pacjenta. Podstawy terapii logopedycznej to również praca nad świadomością ciała, ćwiczenia fonacyjne, relaksacja, czy ćwiczenia koordynacji oddechowo-artykulacyjno-fonacyjnej. Oprócz tradycyjnych metod, terapeuci głosu stosują również techniki wspomagające, które znacznie usprawniają proces rehabilitacji. Zaliczamy do nich manualną terapię krtani, elektrostymulację, kinesiotaping czy lax vox.
Kto i kiedy może zgłosić się do gabinetu?
Zaburzenia głosu są jedną z najcześciej orzekanych chorób zawodowych. Największą i najbardziej narażoną grupą zawodową są nauczyciele i to oni najczęściej zgłaszają się do gabinetu terapeuty głosu. Oczywiście to nie jedyna grupa – pomocy szukają mówcy, wykładowcy, śpiewacy. W ostatnich latach obserwujemy, że coraz więcej dzieci ma diagnozowane guzki głosowe. Również ludzie związani z biznesem na stanowiskach kierowniczych, przedsiębiorcy – często problemy z głosem będą dla nich pierwszym sygnałem przepracowania czy też szkodliwego działania stresu.
Kiedy powinieneś/powinnaś pomyśleć o terapii głosu? Sygnały alarmowe, które powinny Cię skłonić do wizyty u foniatry, a w konsekwencji terapeuty głosu, to przede wszystkim przetrwała chrypa nie związana z infekcją, męczliwość głosu, uczucie “kluchy” w gardle, bezgłos, zmiana barwy bądź obniżenie głosu. W gabinecie lekarskim powinieneś/powinnaś się pojawić, jeżeli powyższe objawy utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie.
Rehabilitację chorób głosu prowadzimy jedynie po konsultacji i diagnostyce u lekarza foniatry. Jeśli logopeda, bądź nauczyciel śpiewu proponuje Ci inwazyjną terapię tylko na podstawie wrażeń słuchowych bądź palpacyjnych: poszukaj innego terapeuty. Doświadczony specjalista zauważy u Ciebie niepokojące objawy i skieruje Cię do gabinetu lekarskiego.
/ Anna Guhs-Pyrek, Barbara Orzeł- terapeutki głosu